برای اطمینان از تولد گربه‌های سالم، مهم است بدانید چگونه باید از گربه باردار خود مراقبت کنید. در حالی که گربه های باردار معمولاً مادرانی خودکفا هستند و خودشان از پس بارداری خود برمی‌آیند، کارهایی وجود دارد که صاحب حیوان می‌تواند انجام دهد تا روند این فرایند برای مادر گربه ایمن‌تر و ساده‌تر شود. در این مقاله، هر آنچه را که باید درباره بارداری گربه ها بدانید خواهید آموخت؛ از رژیم غذایی و مراقبت‌های لازم تا مراحل بارداری و نحوه درست کردن لانه برای گربه.
مدت بارداری گربه چقدر است؟
در این شرایط احتمالا اولین سوالی که در مواجهه با گربه خانگی باردار و یا گربه های باردار خیابانی برایتان پیش می‌آید این است که بارداری گربه چند ماه طول می‌کشد؟ باید بگوییم حاملگی گربه حدود دو ماه (به طور میانگین 63-65 روز) طول می‌کشد. این مدت زمان به‌طور تقریبی به سه دوره 20 روزه تقسیم می‌شود و در طول دو دوره اول ممکن است تشخیص دادن تغییرات آنها برای افراد غیر متخصص دشوار باشد.
توجه: برای سلامت و طول عمر گربه دامپزشکان توصیه میکنند گربه را عقیم کنید. جزئیات بیشتر درباره ضرورت عقیم سازی گربه ها را در این مقاله بخوانید: عقیم سازی حیوانات خانگی.
مراحل بارداری گربه
چرخه بارداری گربه باید بین 63 تا 65 روز به طول انجامد. جدول زمانی بارداری گربه به سه دوره تقسیم می‌شود که هر کدام تقریباً 20 روز طول می‌کشند. در دوره اول حاملگی گربه (روز 1 تا 21)، تغییرات کمی دیده می‌شود یا برای اکثر صاحبان حیوان آشکار نیست. در این دوره گاهی افزایش ملایمی در اشتها رخ میدهد و ممکن است نوک پستان‌ها شروع به تغییر کنند. در دوره دوم (روز 21 تا 42)، علائم فیزیکی بیشتری ظاهر میشوند که شامل افزایش اندازه شکم گربه و تغییرات رفتاری قابل توجه مانند آرام‌تر و محبت‌آمیزتر شدن میباشد.
در دوره آخر بارداری (روز 42 تا 63)، تغییرات بیشتر به چشم می‌خورد. شکم گربه متورم می‌شود و تغییرات در نوک پستان‌ها و بافت سینه افزایش می‌یابد. اشتها ممکن است به شدت افزایش پیدا کند و گربه مرتب شکم و ناحیه تناسلی خود را لیس بزند. همچنین گربه شروع به لانه‌سازی میکند تا مکانی برای تولد بچه‌های خود آماده کند؛ اغلب به صورت مخفیانه و به دور از هرگونه مزاحمت.
چطور بفهمیم که یک گربه حامله است؟
تشخیص بارداری در گربه ها به‌خصوص در دو دوره اول ممکن است بسیار چالش‌برانگیز باشد. قطعی‌ترین راه برای تأیید بارداری شامل سونوگرافی، تصویربرداری با اشعه ایکس یا لمس شکم است.
اما به عنوان صاحب یک حیوان خانگی، ممکن است بپرسید ظاهر یک گربه باردار چگونه است؟ علائم بارداری در گربه‌ها بسته به مرحله بارداری متفاوت است. یکی از نشانه‌های اولیه، توقف چرخه فحلی گربه و تغییر رنگ و اندازه نوک سینه‌هاست که حدود سه هفته پس از لقاح ظاهر می‌شود.
بنابراین علائم اولیه بارداری گربه ممکن است شامل تغییراتی در نوک پستان‌ها باشد. این اتفاق حدود 16-20 روز پس از شروع بارداری رخ میدهد و به آن «صورتی شدن» گفته می‌شود. در این مرحله، نوک پستان‌های گربه مادر، صورتی‌تر و برجسته‌تر میشوند. گربه‌ها در دو دوره اول اغلب بسیار دوستانه و آرام‌تر از حالت عادی رفتار میکنند.
در 20 روز آخر یا حدود آن، شکم گربه متورم به نظر می‌رسد و پستان‌ها/بافت سینه به‌طور قابل توجهی متورم میشوند. این به آن معنی است که بچه گربه‌ها به رشد خود ادامه می‌دهند و بدن گربه مادر خود را برای تولد بچه گربه ها آماده میکند. در این ۲۰ روز ممکن است گربه‌ها ناحیه شکم و زیر دُم خود را زیاد لیس بزنند. آنها اغلب به‌دنبال یافتن مکان مناسب برای لانه‌سازی یا زایمان می‌گردند.
توجه:
- گربه‌های باردار ممکن است مانند انسان‌ها دچار تهوع صبحگاهی، بیحالی یا استفراغ شوند.
- تغییر اشتها نیز رایج است؛ برخی گربه‌ها بیشتر غذا می‌خورند و برخی کمتر.
- با پیشرفت بارداری، معمولاً شکم بزرگ‌تر می‌شود، اما این تغییر در گربه‌های چاق ممکن است به‌وضوح دیده نشود.
- همچنین، رفتار گربه ممکن است تغییر کند. بعضی از آنها مهربان‌تر و وابسته‌تر میشوند، در حالی که برخی دیگر گوشه‌گیر شده و به دنبال مکانی ساکت می‌گردند. این تغییرات رفتاری معمولاً طبیعی هستند به شرطی که به‌درستی مدیریت شوند.
چگونه بفهمیم گربه چند وقته باردار است؟
تعیین زمان زایمان گربه می‌تواند بسیار دشوار باشد، مگر اینکه گربه به طور عمدی و با اطلاع صاحب، جفت‌گیری کرده باشد.
- دامپزشک ممکن است بتواند حدود دو هفته و نیم پس از بارداری، جنین‌ها را لمس کند (از طریق معاینه دستی).
- در هفته سوم تا چهارم بارداری، ضربان قلب بچه گربه‌ها را می‌توان با سونوگرافی مشاهده کرد.
- وقتی اسکلت بچه گربه ها شروع به کلسیفیکاسیون میکند یعنی تقریباً در شش هفتگی، بچه‌ها از طریق اشعه ایکس قابل مشاهده هستند.
ترکیب این معیارهای رشد همراه با توجه به تغییرات فیزیکی و مشاهده رفتارهای گربه باردار – می‌تواند کمک کند تا میزان پیشرفت بارداری گربه را تعیین کنیم. با این حال، باید در نظر داشته باشید که گربه‌ها بارداری بسیار کوتاهی دارند. به همین دلیل، مقداری خطا ممکن است وجود داشته باشد.
مراجعه به دامپزشکی همچنین می‌تواند به رد کردن یک وضعیت نادر به نام شبه‌بارداری کمک کند. گربه‌ها با بارداری کاذب ممکن است بزرگی پستان‌ها و حتی شیردهی را تجربه کنند، بدون آنکه بچه‌ای در شکم داشته باشند.
مراقبت از گربه در دوران بارداری
گربه‌های باردار در زمینه مراقبت‌های بهداشتی نیازهای ویژه‌ای دارند. اطمینان از وجود یک مکان آرام و راحت در منزل برای آنها بسیار مهم است تا بارداری و تولد به‌صورت موفق انجام شود.
محل مناسب برای زایمان گربه باید شامل تعداد زیادی پتو، حوله و یا ملحفه‌های قدیمی باشد که داخل یک جعبه مقوایی یا تخت‌خواب گذاشته شده‌اند. تخت یا جعبه باید در مکانی خلوت قرار گیرد اما در عین حال در جایی باشد که از فاصله قابل نظارت باشد تا از پیشرفت ایمن زایمان اطمینان حاصل شود.
توجه: گربه‌های حامله خیابانی نیز برای زایمان به فضای امنی نیاز دارند که معمولا خودشان پیدا میکنند. اما اگر گربه خیابانی بارداری دیدید و خواستید کمک کنید برایش با فاصله آب و غذا بگذارید و یک کارتن و چند دستمال و حوله تمیز در گوشه‌ای با فاصله قرار بدهید تا مزاحمتی برای او ایجاد نشود و امنیت خودتان نیز حفظ شود.
رژیم غذایی برای گربه باردار
گربه‌های باردار برای حمایت از رشد بچه گربه‌های سالم به رژیم غذایی با کالری بالا نیاز دارند. در دوران بارداری، تغذیه گربه مادر به‌طور قابل توجهی با غذای معمولی متفاوت است؛ زیرا نیازمند رژیم خاصی است که علاوه بر تأمین انرژی برای مادر، مواد لازم برای رشد جنین‌ها و افزایش شیردهی را نیز فراهم کند.
گربه‌های حامله باید ترکیبی از غذای خشک و تر، به ویژه غذاهای سرشار از پروتئین، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی است، دریافت کنند؛ زیرا این نوع غذا سبب بهبود شرایط تغذیه‌ای مادر و افزایش میزان شیردهی پس از تولد می‌شود. همچنین، افزایش میزان کالری مصرفی به میزان ۵ تا ۱۰ درصد به‌صورت تدریجی و بدون تغییر ناگهانی برای سازگاری بهتر دستگاه گوارش گربه توصیه می‌شود.
علاوه بر این، وعده‌های غذایی کوچک و متعدد پیشنهاد می‌شود تا با کاهش فضای معده به دلیل رشد جنین‌ها مشکل هضم نداشته باشد؛ و دسترسی همیشگی به آب تازه و تمیز از نکات حیاتی به‌شمار می‌رود. از مصرف غذاهای خام یا نیم‌پز مانند تخم مرغ خام، گوشت مرغ زیاد و محصولات لبنی (شیر و خامه) و همچنین غذاهای غیرضروری مانند نان و مخمرات نیز باید پرهیز شود، چرا که ممکن است تعادل تغذیه‌ای را بر هم بزند و خطر عفونت را افزایش دهد.
در نهایت، در صورت بروز کاهش قابل توجه اشتها به‌ویژه در اواخر بارداری، لازم است وضعیت گربه توسط دامپزشک بررسی شود تا از سلامت مادر و جنین اطمینان حاصل شود. بنابراین در صورت مشکوک شدن به بارداری و یا ظاهر شدن علائم حتما گربه را برای معاینه و گرفتن مشاوره تغذیه به بیمارستان دامپزشکی مرکزی بیاورید. ضمنا تمامی لوازم و غذاهای معتبر برای گربه حامله و وسایل زایمان گربه شامل حوله، پتو، ملحفه و … از پت شاپ بیمارستان مرکزی قابل خریداری است.
نکات کلیدی درباره باردار شدن گربه ها
- گربه ماده از ۶ تا ۷ ماهگی و گربه نر از حدود ۱۱ ماهگی به بلوغ می‌رسند.
- سن مناسب بارداری گربه ماده بعد از یک سالگی است.
- توانایی تولیدمثل در ماده‌ها تا ۸ سالگی و در نرها تا ۱۰ سالگی ادامه دارد.
- گربه ماده می‌تواند سالانه دو بار زایمان کند.
- اگر بارداری اتفاق بیفتد، گربه ماده دیگر وارد فحلی نمی‌شود.
- مدت بارداری گربه حامله تقریباً دو ماه است، یا حدود 63-65 روز.
- گربه‌های باردار باید پیش از بارداری واکسینه شوند، برای کرم‌گیری چک شوند و با رژیم غذایی خاصی با کالری بالا تغذیه شوند.
- اکثر گربه‌ها تمام بچه گربه های خود را ظرف شش ساعت به دنیا می‌آورند.
- گربه ماده معمولا از سه هفته تا یکماه بعد از زایمان، دوباره می تواند فحل شده و باردار شود.
- گربه ممکن است تا ۲ کیلوگرم وزن اضافه کند.
- رفتارهای مادری از اوایل بارداری شروع می‌شود.
- در هفته‌های پایانی، اشتهای گربه به‌شدت افزایش می‌یابد.
- در هنگام زایمان گربه با حرکات خاصی شکمش را فشار میدهد.
- پس از پاره شدن کیسه آمنیوتیک، گربه بچه ها را لیس می‌زند تا سیستم تنفسی‌شان تحریک شود.
- سپس بند ناف را می‌برد و می‌بلعد.
- تعداد معمول بچه‌ها: ۴ عدد.
سوالات متداول
آیا لازم است گربه باردار تحت نظر دامپزشک باشد؟
بله تحت نظر بودن گربه خطرات مربوط به دوره حاملگی گربه را کاهش میدهد.
از کجا بفهمم گربه‌ام باردار است؟
علائم اولیه شامل صورتی شدن نوک پستان‌ها (حدود ۳ هفته بعد از جفت‌گیری)، تغییر رفتار (آرام‌تر و وابسته‌تر)، و افزایش اشتهاست. در مراحل بعدی شکم بزرگ می‌شود و گربه دنبال جای خلوت برای زایمان می‌گردد. اگر شک دارید حتما به دامپزشک مراجعه کنید.
دوره بارداری گربه چند روز طول می‌کشد؟
به‌طور میانگین بین ۶۳ تا ۶۵ روز (حدود ۲ ماه). این دوران به سه مرحله ۲۰ روزه تقسیم می‌شود که در هر کدام، علائم بارداری متفاوت هستند.
در دوران بارداری گربه، چطور از او مراقبت کنم؟
غذاهای مقوی، پرکالری و تقسیم‌شده در وعده‌های کوچک بدهید، همیشه آب تمیز در دسترس باشد، محل زایمان آرام و خلوت آماده کنید و در صورت کاهش شدید اشتها یا رفتار غیرعادی، حتماً به دامپزشک مراجعه کنید.
تعداد حاملگی گربه در سال چقدر است؟
این موضوع بسته به زمان بارداری قبلی و شرایط گربه بعد از زایمان متفاوت است اما به طور کلی سالی ۲ بار می‌تواند حامله شود.
فصل بارداری گربه چه زمانی است؟
جفت گیری گربه ها معمولاً در فصل بهار و تابستان است، اما بسته به شرایط محیطی و آب و هوا، ممکن است در زمان‌های دیگری هم اتفاق بیفتد.
منبع: petmd
