پرادراری و پرنوشی در حیوانات خانگی می‌تواند از علامت بیماری‌های مختلفی باشد؛ بنابراین باید این نشانه را جدی گرفت و اقدامات لازم را انجام داد. در پرنوشی (Polydipsia) حیوان خانگی بیش از حد آب می‌نوشد. این وضعیت می‌تواند دلایل جسمی یا روانی داشته باشد و معمولاً با پر ادراری (Polyuria) همراه است. گاهی نیز ادرار زیاد منجر به کم‌آبی، تشنگی و نوشیدن غیرعادی آب در گربه ها و سگ ها میشود. در صورت مشاهده این وضعیت در حیوانات خانگی، نباید آن را به تشنگی یا گرمای هوا مرتبط دانست و باید پت را نزد دامپزشک برد تا ریشه اصلی این مشکل مشخص شود. در این مقاله به علت پرنوشی و پرادراری سگ و گربه می‌پردازیم.
علت پر ادراری و پرنوشی در سگ و گربه چیست؟
همان‌طور که قبل‌تر اشاره کردیم، پرنوشی (پلی دیپسی) و پر ادراری (پلی اوری) نشانه‌ای است که در تشخیص بیماری اصلی به دامپزشک کمک می‌کند. این علائم معمولاً همراه با بیماری‌های زیر بروز پیدا می‌کنند:
- عفونت رحم
- نارسایی کلیه
- نارسایی کبد
- سندروم کوشینگ (Cushing’s syndrome) یا پرکاری غده فوق‌کلیه
- پرکاری تیروئید
- التهاب شدید معده
- دیابت
- پرنوشی (پلی دیپسی) روانی
معمولاً دامپزشک برای تشخیص علت پرنوشی و پرادراری گربه و سگ، پس از بررسی علائم بالینی و صحبت با سرپرست حیوان، آزمایش‌ها و اقدامات پاراکلینیکی موردنیاز را انجام می‌دهد تا در نتیجه، بتواند بیماری اصلی را مداوا کند. در ادامه برخی از بیماری‌های مرتبط با پرنوشی و پرادرای حیوانات خانگی سگ و گربه را بررسی می‌کنیم.
عفونت رحم و تکرر ادرار و زیاد آب خوردن گربه و سگ
پرنوشی و پر ادراری در سگ و گربه می‌تواند علامت عفونت رحم باشد که معمولاً در سنین بالا اتفاق می‌افتد. یکی از دلایل اصلی آب خوردن زیاد و تکرر ادرار در گربه و سگ، عفونت رحم، عقیم نشدن حیوان در سن مناسب و همچنین، نداشتن رابطه جنسی در طولانی‌مدت است. در نتیجه چنین شرایطی، رحم دچار عفونت میشود و برای درمان آن، حیوان خانگی باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد و بافت رحم و تخمدان او خارج شود. برای پیشگیری از چنین شرایطی، توصیه میشود در سن مناسب برای عقیم کردن حیوان خانگی خود اقدام کنید. عقیم سازی سگ و گربه به‌ویژه برای حیوانات ماده اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
زیاد آب خوردن و زیاد ادرار کردن گربه و سگ در اثر نارسایی کبد
پرادراری و پرنوشی در حیوانات می‌تواند نشانه نارسایی کبد باشد که معمولاً وقتی بروز پیدا می‌کند که درصد زیادی از بافت کبد تخریب شده باشد. متأسفانه مشکلات کبدی از آن دست بیماری‌هایی هستند که در مراحل ابتدایی علائم بالینی ندارند و این موضوع یکی از دلایل اهمیت چکاپ و آزمایش CBC سالانه در حیوانات است.
دیابت در سگ و گربه؛ علت اصلی زیاد آب خوردن و زیاد ادرار کردن حیوانات
علامت اصلی بیماری دیابت، پرنوشی و پر ادراری است؛ به‌طوری‌که این بیماری اولین عاملی است که دامپزشک در مواجه با این علائم، به بررسی آن می‌پردازد و دررابطه‌با آن سؤالاتی را از صاحب حیوان می‌پرسد. برای تشخیص دیابت در سگ ها و گربه ها، لازم است حتماً آزمایش خون ناشتا انجام شود. درصورتی‌که سطح قند خون پت، بالا باشد، حیوان خانگی دیابتیک (Diabetic) است و باید قند خون او را با انسولین و سایر داروهای مرتبط کنترل کرد.
سندروم کوشینگ (Cushing’s syndrome) یا پرکاری غده فوق کلیه
یکی از عوارض سندروم کوشینگ بالا‌رفتن سطح کلسیم در خون است و این موضوع منجر به تکرر ادرار در سگ ها و گربه‌ها میشود. در این بیماری شکم پت بزرگ میشود و حالتی شبیه به مَشک پیدا می‌کند. همچنین در پت کچلی‌های دو‌طرفه یا ضایعات پوستی شبیه به شوره با بافتی شبیه کلسیم مشاهده میشود. خوشبختانه این بیماری درمان‌پذیر است.
نارسایی کلیه و زیاد آب خوردن گربه ها و سگ ها
نارسایی کلیه گربه به‌عنوان یک علت پرنوشی در گربه شناخته میشود. البته این بیماری در سگ‌ها نیز رایج است؛ اما گربه‌ها بیشتر به آن مبتلا می‌شوند. روال درمان نارسایی کلیه کمی سخت است؛ زیرا لازم است حیوان خانگی دیالیز و سرم تراپی شود تا شرایط جسمانی پت تحت کنترل قرار بگیرد.
پرکاری تیروئید؛ علت هورمونی زیاد آب خوردن و زیاد ادرار کردن در حیوانات
پرکاری تیروئید یک بیماری هورمونی است که در اثر اختلال در عملکرد غده تیروئید به وجود می‌آید و می‌تواند دلیل پرنوشی و پرادراری در حیوانات خانگی باشد. پرکاری تیروئید در سگ و گربه معمولاً با علائم دیگری مانند کاهش وزن، افزایش تحریک‌پذیری، اسهال و استفراغ و بزرگ‌شدن غده تیروئید همراه است. تشخیص این بیماری نیاز به انجام آزمایش خون دارد.
التهاب شدید معده یا گاستریت (Gastritis) حاد از عوامل پرادراری و پرنوشی حیوان
یک علت پرادراری و پرنوشی گربه ها و سگ ها التهاب ناگهانی معده یا گاستریت است. این بیماری معمولاً در اثر رژیم غذایی نامناسب، انگل، ویروس، حساسیت دارویی و غذایی و… رخ می‌دهد و پرنوشی (پلی دیپسی) یکی از علائم آن است. نشانه‌‌های دیگر التهاب معده شامل استفراغ، کم‌اشتهایی، بی‌حالی و… میشود. با‌‌توجه‌به اینکه این بیماری دلایل مختلفی دارد و درمان هرکدام متفاوت است، در صورت مشاهده چنین علائمی باید حتماً پت را نزد دامپزشک برد.
پلی دیپسی روانی؛ علت روانی پرنوشی و پرادرای گربه و سگ
پرنوشی روانی یک اختلال رفتاری به‌ویژه در سگ‌ها است و باعث نوشیدن بیش از حد آب میشود. علت این بیماری دقیقاً مشخص نیست و معمولاً آن را با دیابت یا سایر علل پرنوشی اشتباه می‌گیرند. درصورتی‌که سگ از نظر جسمانی سالم باشد و دامپزشک بیماری‌های دیگر را در او مشاهده نکند، علت پرنوشی را پلی دیپسی روانی تشخیص می‌دهد.
دلیل زياد ادرار كردن توله سگ
تکرر ادرار در توله سگ ها معمولاً از نوع ادرار هیجانی است و جای نگرانی ندارد. ادرار هیجانی معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که سگ دچار احساساتی مانند هیجان، خجالت، ترس یا اضطراب شود.
پرنوشی و پرادراری مرغ عشق
زیاد آب خوردن مرغ عشق و زیاد ادرار کردن این پرنده و به‌طور‌کلی پرنوشی و پرادرای پرندگان، می‌تواند به علت سرماخوردگی یا اختلالات کلیه بروز پیدا می‌کند. سرماخوردگی با آبریزش بینی همراه است و پس از مدتی برطرف خواهد شد؛ اما بیماری کلیه به پرندگان آسیب جدی وارد می‌کند و نیازمند مداوای جدی است. اگر پرنده شما به بیماری کلیوی دچار شده است، توصیه می‌کنیم به پزشک متخصص این حیوانات در بخش اگزوتیک و پرندگان بیمارستان دامپزشکی مراجعه کنید تا از علت زیاد آب خوردن پرنده و همچنین زیاد ادرار کردن او مطمئن شوید و درمان مناسب را برای این حیوان دریافت کنید.
درمان تکرر ادرار حیوانات خانگی
علت پرادراری و پرنوشی سگ و گربه ممکن است بیماری‌های مهمی مانند نارسایی کبد، اختلال کلیه، پرکاری تیروئید، عفونت رحم، دیابت، مشکلات معده و حتی اختلال روانی باشد. اگر این بیماری‌ها به‌موقع شناسایی و درمان نشوند، می‌توانند آسیب‌های جسمانی زیادی به سگ و گربه وارد کنند؛ بنابراین در صورت مشاهده پرنوشی و پرادراری در حیوانات به خصوص سگ ها و گربه ها و پرندگان حتماً به دامپزشکان ما در بیمارستان دامپزشکی مرکزی مراجعه کنید.