عقیم‌سازی حیوانات خانگی یکی از مهمترین تصمیماتی است که مراقبان باید برای سلامتی حیوانات خانگی خود بگیرند. اما از آنجا که افسانه‌ها و باورهای نادرستی در مورد آن وجود دارد تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد این موضوع با دشواری‌هایی همراه است. با اینکه عقیم‌سازی یا استریلیزاسیون یک روش بسیار ایمن و متداول است اما بسیاری از مراقبان حیوانات خانگی از اهمیت آن بی‌خبرند یا در انجام آن شک و تردید دارند. در این مطلب تمام نکاتی را که باید در مورد عقیم‌سازی و اهمیت آن بدانید بررسی خواهیم کرد تا بتوانید در مورد آن تصمیم مناسبی بگیرید.
عقیم‌سازی چیست؟
عقیم‌سازی، در اصل، عمل جراحی است که حیوان پس از انجام آن دیگر قادر به تولید نسل نیست. این عمل جراحی تحت بیهوشی و با حداکثر ایمنی انجام می‌شود و شامل برداشتن رحم و تخمدان‌ها در حیوانات ماده و برداشتن بیضه‌ها در حیوانات نر است و ظرفیت تولید مثل، فعالیت و میل جنسی آنها را از بین می‌برد.
چرا باید حیوان خانگی خود را عقیم‌سازی کنیم؟
به طور کلی، عقیم‌سازی می‌تواند منجر به زندگی سالم‌تری برای حیوان خانگی مورد علاقه شما شود. و این فقط حیوان خانگی شما نیست که از این عمل سود می‌برد بلکه برای جامعه هم مفید است. دلایلی که چرا باید حیوان خانگی خود را عقیم کنید به شرح زیر هستند:
- کنترل جمعیت حیوانات بلاصاحب؛ اغلب اوقات، سگی که از نظر جنسی برانگیخته می‌شود، برایش فرقی نمی‌کند که حیوان مقابل، خانگی است یا بلاصاحب. همانطور که می‌دانید، ممکن است سگ خود را به پیاده‌روی ببرید و او توسط سگ دیگری تحریک شود و در صورتی که با او جفت‌گیری کند نه تنها در معرض خطر عفونت قرار می‌گیرد بلکه به افزایش جمعیت سگ‌های بلاصاحب هم کمک می‌کند.
- خلاص شدن از دوره قاعدگی؛ فحلی با مشکلاتی همراه است که می‌تواند به سگ خانگی شما استرس وارد کند. سگ‌های ماده در مقطعی از سیکل جنسی خونریزی می‌کنند که این قضیه نیاز به مراقبت و توجه ویژه دارد. علاوه بر این، افزایش ادرار، عصبی بودن، حواس‌پرتی و هوشیاری ناراحت‌کننده هم وجود دارد که می‌تواند انرژی سگ خانگی شما را بگیرد.
- مهار حس شبه بارداری؛ حاملگی کاذب شرایطی است که سگ احساس می‌کند که باردار است در حالی که باردار نیست. این حس به ویژه در فصل تولید مثل غالب است. بارداری کاذب در سگ احساس ناراحتی به وجود می‌آورد. خوشبختانه با عقیم‌سازی می‌توان جلوی این احساسات ناخوشایند را گرفت.
- کاهش خطر تماس با حیوانات دیگر؛ یک حیوان خانگی عقیم‌نشده مستعد هجوم هورمون‌هایی است که اغلب منجر به تحریک می‌شوند و ممکن است هم برای خودشان آزاردهنده باشد و هم دردسرهایی برای شما به وجود بیاورد.
- آرام کردن رفتار پرخاشگرانه؛ طبق مشاهدات عملی، عقیم‌سازی می‌تواند برای برخی از حیوانات خانگی تهاجمی تسکین‌دهنده باشد. حیوانات خانگی عقیم‌نشده اغلب با اعمالی مانند ادرار کردن در اطراف خانه، رفتار حفظ قلمرو نشان می‌دهند. البته سگ‌ها طبیعتاً قلمرودار هستند اما رفتار افراطی همیشه نگران‌کننده است.
- پیشگیری از تومور‌ها و سرطان‌ها؛ حیوانات خانگی عقیم‌نشده ماده از نظر سلامتی آسیب‌پذیر هستند. برای مثال در معرض ابتلا به سرطان پستان قرار دارند. تومور‌های خوش‌خیم و بدخیم غده پستانی در سگ‌های ماده عقیم‌نشده شایع است. در مورد گربه ماده هم همینطور؛ عدم عقیم‌سازی می‌تواند او را مستعد ابتلا به عفونت‌های رحمی و سرطان پستان کند که در ۹۰ درصد گربه‌ها مرگبار است.
چگونه حیوان خانگی خود را عقیم‌سازی کنیم؟
یک دامپزشک واجد شرایط بهترین فردی است که می‌تواند عمل عقیم‌سازی حیوان خانگی را انجام دهد. روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌تواند حیوان خانگی شما را بسته به شرایط پزشکی فعلی او عقیم کند. پس از معاینه دقیق، دامپزشک شما می‌تواند نوع جراحی مورد نیاز را تعیین کند. یک گام بسیار مهم این است که حیوان خانگی معاینه پزشکی شود تا مطمئن شوید که او می‌تواند اثرات بیهوشی را تحمل کند. این به منظور جلوگیری از هر گونه خطری ضروری است چون همانطور که گفتیم جراحی عقیم‌سازی نیاز به بیهوشی دارد. متخصصان ما در بیمارستان دامپزشکی مرکزی تمام معاینات و آزمایشات لازم را پیش از جراحی انجام می‌دهند تا عمل جراحی با موفقیت کامل و بدون هیچگونه خطری انجام شود.
چه زمانی حیوان خانگی خود را عقیم‌سازی کنیم؟
در حالی که بهتر است حیوان خانگی خود را قبل از اولین دوره عقیم کنید اما بدون در نظر گرفتن جنسیت و نوع حیوان خانگی (گربه یا سگ) معمولا ۶ ماهگی برای عقیم‌سازی مناسب است، به این معنی که مراقبان حیوان خانگی لزوما نیازی به صبر کردن تا اولین فحلی ندارند.
به طور کلی عقیم‌سازی قبل از اولین فحلی احتمال تومور پستانی را به صفر می‌رساند و پس از آن با هر بار فحل شدن خطرات به صورت تصاعدی افزایش می‌یابد. بنابراین، هر چه زودتر بهتر! چون اگر هیسترکتومی کامل (عمل جراحی برای برداشتن رحم) انجام شود، احتمال سرطان به طور کل از بین می‌رود زیرا رحم وجود ندارد.
توجه: عقیم کردن حیوان خانگی ماده اهمیت بیشتری دارد چون همانطور که پیش‌تر خواندید، ماده‌ها در معرض مشکلاتی مثل حامگی کاذب و سرطان پستان (که خیلی در سگ‌ها رایج‌تر است) و همچنین عفونت رحم یا حاملگی ناخواسته‌اند. حیوانات نری هم که عقیم نشده‌اند با افزایش سن ممکن است به سرطان پروستات مبتلا شوند. به طور کلی اگر ماده‌ها و نرها به موقع عقیم نشوند در سنین بالاتر ریسک جراحی بیشتر می‌شود و در صورت عفونت رحم یا سرطان پستان کار درمان با دشواری بیشتری روبرو است. به خصوص که سرطان‌ها ممکن است متاستاز بدهند و درمان عملا ممکن نباشد.
سخن آخر
عقیم‌سازی بیش از آنکه فکر کنید برای جامعه و همچنین زندگی حیوان خانگی شما مفید است. بنابراین برای دوری از بیماری‌ها و دردسرهای بعدی، بهتر است پیش از آنکه دیر شود حیوان خانگی خود را عقیم کنید. اما باید این کار را در بهترین شرایط و توسط بهترین متخصصان انجام دهید.
همکاران ما در بخش جراحی بیمارستان دامپزشکی مرکزی، عقیم‌سازی و سایر اعمال جراحی مورد نیاز برای حیوانات خانگی شما را به بهترین شکل و در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌دهند.
