بیماری دیستمپر سگ سانان (Canine distemper) به طور عمده بر سیستم‌های تنفسی، گوارشی و عصبی تأثیر می‌گذارد. این بیماری توسط ویروس دیستمپر سگ (CDV) ایجاد می‌شود و علائم مختلفی به همراه دارد. در این مقاله، به بررسی علائم، درمان، پیشگیری و شیوع این بیماری در سگ‌ها پرداخته‌ایم.
دیستمپر چیست؟
دیستمپر سگ ها یک بیماری ویروسی بسیار مسری است که در سگ‌های اهلی و برخی حیوانات دیگر مانند موش‌خرما، اسکنک و راکون مشاهده می‌شود. این بیماری غیرقابل درمان، اغلب کشنده و به اندام‌های مختلف بدن آسیب می‌زند. سیستم تنفسی، گوارشی و عصبی مرکزی تحت تاثیر این بیماری قرار می‌گیرند.
علائم بالینی دیستمپر سگ
مانند بسیاری از بیماری‌های عفونی، علائم بالینی می‌تواند متفاوت باشد. علائم اصلی عبارتند از اسهال سگ، استفراغ، ترشحات زرد غلیظ از چشم‌ها و بینی، سرفه و در موارد شدید‌تر، تشنج و علائم عصبی مانند آتاکسی (سکندری رفتن)، کج شدن سر و فلج.
سگ‌هایی که از این بیماری بهبود می‌یابند، اغلب دچار انقباضات عضلانی عصبی مداوم و تشنج های می‌شوند. بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند باعث اسهال و استفراغ شوند و برخی علائم تنفسی و عصبی مشابهی ایجاد می‌کنند، اما تعداد کمی از بیماری‌ها می‌توانند همه این مشکلات را به طور همزمان به وجود آورند.
کیت برای تشخیص دیستمپر
این کیت به‌طور سریع نتیجه مثبت یا منفی بودن بیماری را نشان میدهد. در این کیت، دو خط C و T برای آزمایش وجود دارد. قبل از آزمایش، هیچ خطی روی کیت دیده نمی‌شود، اما پس از انجام آزمایش، نوار رنگی در قسمت بالای کیت ظاهر می‌شود که نشانگر معتبر بودن نتیجه است.
اگر تنها یک خط در نوار نتایج مشاهده شود، نتیجه آزمایش منفی است. اما اگر هر دو خط C و T در پنجره نتیجه ظاهر شوند، نشان‌دهنده نتیجه مثبت است و بدین معنی است که سگ به بیماری مبتلا شده است.
هرچند دقت و کیفیت این کیت‌ها بالا است، اما در برخی موارد ممکن است نتیجه نادرست باشد یا آزمایش به‌درستی انجام نشده باشد. بنابراین، توصیه می‌شود که این کیت‌ها در آزمایشگاه‌های تخصصی دامپزشکی مثل آزمایشگاه بیمارستان مرکزی استفاده شوند تا صحت نتیجه توسط متخصصان تایید گردد.
راه های انتقال بیماری دیستمپر در سگ ها
دیستمپر یک بیماری مسری است و عمدتاً از طریق تماس مستقیم میان سگ‌های حساس و سگ‌های آلوده که علائم بیماری را نشان می‌دهند، منتقل می‌شود. سرفه و عطسه می‌توانند ویروس را در فواصل کوتاه پخش کنند. بنابراین، زمانی که سگ خود را به پارک یا محیط‌های باز می‌برید، باید مراقب مبتلا شدن توله سگ به دیستمپر باشید.
چگونه از مبتلا شدن سگ به ویروس دیستمپر پیشگیری کنیم؟
واکسن‌های بسیار مؤثری برای محافظت از سگ‌ها در برابر این بیماری کشنده وجود دارند. این واکسن‌ها به توله‌سگ‌ها در سنین 8، 12 و 16 هفتگی به همراه سایر واکسن‌های معمول داده می‌شوند.
پس از دریافت واکسن‌های اولیه، بسته به نوع واکسن استفاده شده، باید هر یک یا سه سال یک‌بار واکسن تقویت‌کننده دیستمپر به سگ‌های بالغ تزریق شود. دامپزشک تعیین میکند سگ باید هر چند وقت یک‌بار واکسن تقویت‌کننده را دریافت کند.
آزمایش‌های تیتر واکسن نیز می‌توانند برای مشاهده سطح ایمنی کافی انجام شوند، اما این آزمایش‌ها معمولاً هزینه بیشتری نسبت به واکسیناسیون دارند. اگر تیترها نشان‌دهنده سطح ناکافی ایمنی باشند، واکسیناسیون مجدداً توصیه می‌شود.
دیستمپر چگونه درمان می شود؟
مانند اکثر عفونت‌های ویروسی، درمان خاصی برای دیستمپر وجود ندارد. آنتی‌بیوتیک‌ها (مانند آموکسی‌سیلین، آمپی‌سیلین یا داکسی‌سایکلین) در برابر ویروس‌ها مؤثر نیستند، اما می‌توانند به کنترل عفونت‌های باکتریایی ثانویه که معمولاً در پی این ویروس بروز می‌کنند، کمک کنند.
درمان دیستمپر با هدف کاهش شدت علائم انجام می‌شود. این درمان‌ها شامل بستری شدن در بیمارستان برای مراقبت‌های ویژه، مایعات درمانی داخل وریدی و درمان علامتی برای استفراغ، اسهال، سرفه و دیگر علائم است. در موارد خاص، داروهای ضد تشنج مانند دیازپام یا فنوباربیتال ممکن است مورد نیاز باشند.
دیستمپر چقدر شایع است؟
این بیماری در سراسر جهان دیده می‌شود، اما به دلیل استفاده گسترده از واکسن‌ها، شیوع آن به طور قابل توجهی کاهش یافته است و دیگر مانند دهه 1970 شایع نیست. این بیماری هنوز در جمعیت‌هایی با نرخ واکسیناسیون پایین و سگ‌های بلاصاحب مشاهده می‌شود.
ویروس ممکن است در سگ‌های ناقل یا حیات وحش مانند اسکنک‌ها و راکون‌ها باقی بماند. برای جلوگیری از بازگشت این ویروس، ادامه واکسیناسیون جمعیت سگ‌ها ضروری است.
دیستمپر سگ سانان در یک نگاه
| بخش مقاله | خلاصه |
|---|---|
| دیستمپر چیست؟ | یک بیماری ویروسی مسری است که سیستم‌های تنفسی، گوارشی و عصبی سگ‌ها را تحت تأثیر قرار میدهد. |
| علائم | علائم شامل اسهال، استفراغ، ترشحات زرد از چشم‌ها و بینی، سرفه، تشنج، آتاکسی، کج شدن سر و فلج می‌باشد. سگ‌هایی که بهبود می‌یابند، دچار انقباضات عضلانی و تشنج می‌شوند. |
| کیت تشخیص | کیت تشخیص سریع دیستمپر می‌تواند نتیجه مثبت یا منفی را نشان دهد. خط C و T در کیت نشانگر نتیجه است. |
| راه‌های انتقال | این بیماری عمدتاً از طریق تماس مستقیم سگ‌های آلوده به سگ‌های سالم یا از طریق سرفه و عطسه منتقل می‌شود. توجه ویژه به توله‌سگ‌ها هنگام حضور در محیط‌های عمومی ضروری است. |
| درمان | درمان خاصی برای این ویروس وجود ندارد. رسیدگی‌ها شامل مراقبت‌های حمایتی، مایعات داخل وریدی و داروهای ضد تشنج هستند. |
| پیشگیری | واکسیناسیون موثرترین روش پیشگیری است. واکسن‌ها در سنین 8، 12 و 16 هفتگی به توله‌سگ‌ها داده می‌شود و برای سگ‌های بالغ تقویت‌کننده‌ها هر یک یا سه سال یک‌بار تزریق می‌شود. |
| شیوع | شیوع این بیماری به دلیل واکسیناسیون کاهش یافته است. اما هنوز در جمعیت‌های با نرخ واکسیناسیون پایین و سگ‌های بلاصاحب مشاهده می‌شود. |
سوالات متداول
آیا دیستمپر سگ قابل درمان است؟
درمان اختصاصی برای این ویروس وجود ندارد، اما درمان‌های حمایتی مانند مایعات داخل وریدی، داروهای ضد تشنج و آنتی‌بیوتیک‌ها برای عفونت‌های باکتریایی ثانویه می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند.
طول درمان بیماری دیستمپر سگ چقدر است؟
از آنجا که دارو و درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد، اکثر سگ هایی که درگیر می‌شوند دوام نیاورده و در نهایت می‌میرند.
آیا گربه ها هم مبتلا به دیستمپر می‌شوند؟
خیر سگ‌ها نمی‌توانند این بیماری را به گربه منتقل کنند.
آیا دیستمپر می‌تواند انسان را مبتلا کند؟
خیر دیستمپر به عنوان یک بیماری قابل انتقال از سگ به انسان شناخته نشده است .
آیا دیستمپر فقط توله سگ ها را مبتلا میکند؟
اگرچه این ویروس بیشتر در توله‌سگ‌ها شایع است، سگ‌های بالغ که واکسینه نشده‌اند نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
ویروس دیستمپر سگ چگونه از بین می‌رود؟
ویروس در محیط توسط ضد عفونی كننده‌های معمولی از بین می‌رود. این ویروس در محیط گرما در عرض چند دقیقه كشته می‌شود اما در دمای نزدیک به یخ زدگی تا هفته‌ها زنده می‌ماند.
