خرگوش ها حیواناتی تمیز هستند و به طور کلی نگهداری از آنها خطرات سلامتی بسیار کمی برای انسان دارد. با این حال، ممکن است برخی افراد مشکلاتی را تجربه کنند و بهتر است علائم را شناسایی و اقداماتی برای پیشگیری از مشکلات انجام دهند. باید تأکید کرد که مشکلات سلامتی ناشی از خرگوش‌ها بسیار نادر است و صاحبان نباید از این بابت نگران باشند. با این حال، نگهداری از خرگوش‌ها کاملاً بی‌خطر نیست. مشکلاتی گاهی اوقات پیش می‌آیند – معمولاً نه از بیماری‌ها، بلکه از آلرژی‌ها که بزرگترین خطر سلامتی از خرگوش‌های خانگی هستند.
آلرژی به خرگوش
خرگوش‌ها برای حفظ سلامت دندانی و گوارشی خود نیاز به دسترسی دائمی به یونجه (یا علف خشک شده) دارند، اما این می‌تواند مشکلاتی برای انسان‌هایی که از آلرژی نوع تب یونجه رنج می‌برند ایجاد کند. همچنین، خطر بروز آلرژی به خود خرگوش وجود دارد، زیرا موی خرگوش می‌تواند به مرور زمان آلرژی ایجاد کند، به ویژه اگر خرگوش در داخل خانه زندگی کند. توصیه می‌شود اقداماتی برای کاهش قرارگیری در معرض آلرژن‌ها برای خود و خانواده‌تان انجام دهید. به عنوان مثال، فقط یونجه با کیفیت بالا و بدون گرد و غبار استفاده کنید یا از علف خشک شده استفاده کنید. بخش‌هایی از خانه (به خصوص اتاق خواب‌ها) را به مناطق بدون خرگوش و یونجه تبدیل کنید تا از بمباران مداوم با آلرژن‌ها جلوگیری کنید و به طور منظم با دستگاهی با فیلتر با کیفیت بالا جارو برقی بکشید. خرگوش خود را به طور منظم شانه کنید تا مقدار موی مرده در خانه کاهش یابد.
گازها و خراش های خرگوش
اگرچه این جراحات می‌توانند دردناک باشند (خرگوش‌ها دندان‌ها و چنگال‌های بسیار تیز دارند!)، به ندرت عفونی می‌شوند و معمولاً سریعاً بهبود می‌یابند. با این حال، همیشه بهتر است هر گاز یا خراشی را به دقت تمیز کنید (صابون و آب گرم کافی است) و هر گونه بریدگی در پوست را قبل از دست زدن به حیوانات یا گوشت بپوشانید؛ و اگر هر گونه علامت عفونت (مثل قرمزی/گسترش رد از زخم) ظاهر شد، به پزشک مراجعه کنید.
بیماری هایی که انسان می‌تواند از خرگوش خانگی بگیرد
بیماری‌هایی که انسان‌ها می‌توانند از حیوانات بگیرند، زئونوز نامیده می‌شوند. برخی زئونوزها از خرگوش‌های خانگی گزارش شده‌اند، اما هیچ‌کدام برای افراد سالم معمولی به طور قابل توجهی خطرناک نیستند: کنه‌های Cheyletiella fur معمولاً در خرگوش‌های خانگی دیده می‌شوند؛ این حالت اغلب به نام شوره‌های راه‌رونده شناخته می‌شود. آنها می‌توانند در انسان‌ها باعث ایجاد بثورات خفیف و اغلب خارش‌آور شوند. اگر خرگوش شما به Cheyletiella تشخیص داده شده و شما نگران هستید که خود یا یکی از اعضای خانواده ممکن است به آن مبتلا شده باشید، توصیه می‌شود که با پزشک مشورت کنید. در ادامه با برخی دیگر از بیماری های مشترک بین خرگوش و انسان آشنا می‌شوید.
۱. پاستورلا
باکتری Pasteurella multocida (یکی از علل احتمالی زکام، بیماری مزمن تنفسی که باعث عطسه و ترشحات بینی می‌شود) در دهان و مجاری بینی بسیاری از خرگوش‌ها پنهان است. از نظر تئوری، این می‌تواند منجر به عفونت زخم پاستورلا شود اگر خرگوشی انسان را گاز بگیرد، اما در واقعیت نادر است که گاز خرگوش عفونی شود. دو دلیل برای این وجود دارد. اولاً، گازهای حیوانات همه‌چیزخوار یا گوشتخوار بیشتر از گاز خرگوش عفونی می‌شوند: گاز گربه‌ها به دلیل باکتری‌هایی مانند پاستورلا معروف است که خطر عفونت بالایی دارد. ثانیاً، دندان‌های خرگوش به شکل قلم تراشیده‌اند و زخم‌های گاز خرگوش در بالا پهن‌تر از پایین هستند که باعث بهبودی می‌شود. با این حال، همیشه بهتر است هر گاز یا خراشی را به دقت با صابون و آب تمیز کنید و مطمئن شوید که واکسن کزاز شما به‌روز است.
۲. کزاز
پنج تزریق واکسن کزاز در حال حاضر به عنوان حفاظت مادام‌العمر در برابر کزاز از جراحات کم‌خطر مانند بریدگی‌ها و خراش‌ها در نظر گرفته می‌شود. کودکان نیز اگر واکسن‌های خود را به‌روز کرده باشند، تحت پوشش هستند. اگر نمی‌دانید که چند واکسن کزاز در مجموع داشته‌اید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا بدانید آیا نیاز به تقویت‌کننده دارید یا خیر.
۳. باکتری ها
باکتری‌های دیگری که می‌توانند زکام ایجاد کنند – Bordetella bronchiseptica – گاهی اوقات در خرگوش‌های سالم یافت می‌شوند. این گونه باکتری باعث سرفه کنل در سگ‌ها می‌شود و به Bordetella pertussis مرتبط است که باعث سیاه‌سرفه در انسان‌ها می‌شود. گزارش‌هایی از ایجاد بیماری سرفه خفیف و خود محدودکننده در انسان‌ها توسط B. bronchiseptica وجود دارد، اما تنها افرادی که سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارند باید نگران باشند.
۴. کک
خرگوش‌ها می‌توانند کک بگیرند که می‌توانند انسان‌ها را نیز بگزند. کک خرگوش واقعی به ندرت در خرگوش‌های خانگی یافت می‌شود، مگر اینکه با خرگوش‌های وحشی تماس داشته باشند. کک‌های گربه یا سگ بسیار شایع‌تر هستند، بنابراین تعجب‌آور نیست اگر بگوییم که گربه‌ها و سگ‌ها منبع اصلی آلودگی کک خرگوش هستند. خانه‌هایی که حیوانات متعددی دارند نیاز به یک استراتژی کنترل کک چندگونه‌ای دارند و این امر اکنون با محصولات خاصی که برای سگ‌ها، گربه‌ها و خرگوش‌ها مجاز هستند، آسان‌تر شده است. هرگز از محصولات کنترل کک که برای استفاده در خرگوش‌ها مجاز نیستند استفاده نکنید – برخی درمان‌های کک سگ/گربه برای خرگوش‌ها خطرناک هستند.
۵. قارچ حلقه ای
این در واقع یک عفونت قارچی است، نه کرم – می‌تواند از خرگوش به انسان منتقل شود و بالعکس! هم خرگوش و هم انسان‌ها به درمان نیاز دارند. به طور تئوریک، سالمونلا، لیستریا و شبه‌سل می‌توانند از خرگوش‌ها به انسان‌ها منتقل شوند، اما خطر آن بسیار کم است و شما بیشتر احتمال دارد این بیماری‌ها را از طریق غذاهای آلوده بگیرید.
۶. ای. کونیکولی
ای. کونیکولی یک انگل است که باعث ایجاد مشکلات سلامتی متعددی در خرگوش‌های خانگی می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که 52% از خرگوش‌های بالینی سالم در طول عمر خود در معرض این انگل قرار گرفته‌اند. تعداد افرادی که ممکن است به علائم بالینی انگل مبتلا شوند ناشناخته است. انگل E. cuniculi می‌تواند انسان‌ها را آلوده کند، اما بیشتر برای افرادی که سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارند خطرناک در نظر گرفته می‌شود. اگر سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارید، توصیه می‌شود که با پزشک خود درباره خطرات مشورت کنید.
بیشتر صاحبان خرگوش نیازی به نگرانی در مورد بیماری‌هایی که از خرگوش‌های خانگی خود می‌گیرند، ندارند. استثناها افرادی هستند که سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارند (مثلاً به دلیل شیمی‌درمانی، استروئیدهای بلندمدت یا HIV/AIDS). این افراد نیاز به احتیاط بیشتری در برابر همه حیوانات (و انسان‌ها!) دارند زیرا سیستم ایمنی آنها ممکن است به اندازه کافی قوی نباشد تا آنها را از عفونت‌هایی که بیشتر افراد به راحتی از آن عبور می‌کنند محافظت کند. تماس بین انسان‌های دارای سیستم ایمنی ضعیف و حیوانات بیمار به‌ویژه خطرناک است. صاحبان حیوانات خانگی که شرایط پزشکی دارند که به طور جدی عملکرد ایمنی را تحت تأثیر قرار می‌دهند، باید با پزشک و/یا دامپزشک خود برای مشاوره خاص‌تر صحبت کنند.
بیماری هایی که خرگوش می تواند از انسان بگیرد
ما از بسیاری از بیماری‌هایی که خرگوش‌ها می‌توانند از انسان‌ها بگیرند، آگاه نیستیم. قبلاً به قارچ حلقه‌ای اشاره کردیم، اما اینکه آیا این به این دلیل است که بیماری‌ها از انسان به خرگوش منتقل نمی‌شوند، یا اینکه ما آنها را نمی‌شناسیم یا به دنبال آنها نمی‌گردیم، هنوز مشخص نشده است. یکی از خطراتی که بیشتر صاحبان خرگوش از آن آگاه نیستند این است که خرگوش‌ها بسیار حساس به ویروس هرپس سیمپلکس یا HSV هستند که باعث زخم سرد در انسان‌ها می‌شود . ویروس HSV می‌تواند باعث عفونت مغزی ناخوشایند (آنسفالیت) در خرگوش‌ها شود. ادبیات گزارش شده است که خرگوش‌هایی را تحت تأثیر قرار داده است که پس از تماس نزدیک با صاحبان خود که از زخم سرد HSV رنج می‌بردند، دچار آنسفالیت شده‌اند. مشخص نیست که این خطر چقدر مهم است، اما تا زمانی که اطلاعات بیشتری در دسترس باشد، توصیه می‌کنیم صاحبان خرگوش‌هایی که زخم سرد فعال دارند، قبل از دست زدن به خرگوش خود دست‌های خود را بشویند و تا زمانی که زخم سرد از بین نرفته است، خرگوش را نبوسند.
سخن پایانی
در این مقاله از بیماری های مشترک بین خرگوش و انسان گفتیم. اگر خرگوش خانگی شما هر کدام از این علائم را نشان داد و یا شما را دچار جراحت کرد فورا به دامپزشکی مراجعه کنید. لازم به ذکر است که بخش اورژانس بیمارستان دامپزشکی مرکزی به صورت شبانه روزی مشغول ارائه خدمات دامپزشکی به کیس‌های اورژانس است.
