یکی از خطرناکترین بیماریهایی که سلامت گربهسانان را تهدید میکند، بیماری fip گربه یا پریتونیت عفونی گربه (Feline Infectious Peritonitis) است. این ویروس FIP گربه همخانواده کرونای انسانی است، اما از نظر ژنتیکی تفاوتهای بنیادینی میان این دو ویروس وجود دارد که انتقال نمونه حیوانی را به انسان غیرممکن میکند. یعنی اگر گربه شما به این بیماری مبتلا شد، نگران سلامتی خود و عزیزانتان نباشید، کرونا ویروس گربه به انسان منتقل نمیشود.
البته این بیماری به همان اندازه که برای انسان خطرناک است میتواند برای گربهها نیز کشنده باشد. درست مانند نمونه انسانی، کرونا ویروس گربه سانان به اشکال متفاوتی بروز پیدا میکند و هر گربه ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند. خوشبختانه با پیشرفتهای انجام شده در بسیاری از موارد میتوان بیماری کرونای گربه ها را درمان کرد. در این مقاله با پریتونیتیس واگیردار گربه سانان، علایم و راههای انتقال آن آشنا خواهید شد.
بیماری fip گربه چیست؟
امروزه با پیشرفت علم دامپزشکی خیلی از بیماریهای حیوانات درمان قطعی دارند. بعضی از بیماریها نیز با انجام بهموقع واکسیناسیون حیوانات خانگی قابلپیشگیری هستند؛ اما بیماری اف آی پی گربه سانان از این قاعده مستثنی است و میتواند مشکلات جدی برای سلامت گربه به وجود بیاورد.
این بیماری در نتیجه حمله ویروسی به نام کروناویروس در گربه بروز پیدا میکند. ویروس سیستم ایمنی گربه را تحتتأثیر قرار میدهد و به دیواره روده حمله میکند. به همین دلیل یکی از اولین علائم ابتلا به این بیماری مشکلات گوارشی است و این بیماری را به نام کرونای روده ای گربه نیز میشناسند. جالب است بدانید که این ویروس در دستگاه گوارش اکثر گربهها وجود دارد؛ اما در موارد نادری منجر به بروز مشکلات جدی برای سلامت حیوان میشود.
به طور کلی عامل بیماری FIP، ویروس کروناویروس گربهسانان (FCOV) است که به دو بایوتایپ تقسیم میشود. بایوتایپ اول، FECV، در دستگاه گوارش گربهها حضور دارد و معمولاً با علائمی مانند اسهال و استفراغ همراه است که غالباً کوتاهمدت و گذرا هستند. بایوتایپ دوم، FIPV، عامل بیماری پریتونیت عفونی گربهها است و با بروز علائم شدیدتری همراه است.
تفاوت کرونای گربه ای و کرونای انسانی
در جدول زیر تفاوت کرونای گربه و انسان را به طور خلاصه بررسی کردهایم:
ویژگی | کرونای گربهای (FIP) | (COVID-19) |
---|---|---|
نام علمی | Feline Coronavirus (FCoV) جهشیافته | SARS-CoV-2 |
نوع بیماری | پریتونیت عفونی گربهها (FIP) | بیماری تنفسی ویروسی در انسان |
گونههای درگیر | گربهها (مخصوصاً بچهگربهها) | انسانها |
قابلیت انتقال به انسان | ✖️ ندارد | ✔️ دارد |
شباهت در نام | در واژه کروناویروس | در واژه کروناویروس |
بیماری FIP گربه چگونه درمان می شود؟
شاید بپرسید درمان اف ای پی گربه چیست؟ با وجود تلاشهای انجام شده متأسفانه درمان قطعی برای کرونا ویروس گربه سانان وجود ندارد. البته درمانهای جدیدی برای بیماری FIP در ایران در دسترس هستند و میتوانند به کنترل این بیماری کمک کنند. در واقع تا چند سال پیش، درمان موثری برای بیماری FIP وجود نداشت و اغلب گربههای مبتلا تنها با درمانهای حمایتی روبهرو بودند. با این حال، اخیراً دارویی به نام GS-441524 برای درمان FIP معرفی شده است. این دارو توانسته موفقیت بالایی در درمان بیماری FIP داشته باشد و به گربههای مبتلا امید بهبودی دهد. پروتکل درمانی با این دارو معمولاً شامل تزریق زیرپوستی به مدت ۸۴ روز است و نیاز به پایش و تکرار آزمایشها بهصورت منظم دارد.
درمان اف آی پی با داروی دیگری به نام رمدسیویر نیز مورد استفاده قرار میگیرد، اما احتمال موفقیت آن کمتر از GS است و ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد. بنابراین، داروی انتخابی در بیشتر موارد جی اس است که توانسته در بسیاری از درمانها نتایج خوبی را ارائه دهد.
در مجموع دامپزشکان میتوانند با استفاده از روشهای موجود و تجویز داروهایی مثل آنتیبیوتیکها روند پیشرفت بیماری را کند کنند. صاحبان گربههایی که به این عفونت مبتلا شدهاند نیز میتوانند ویتامینها را با مشورت دامپزشک به رژیم غذایی گربه اضافه کنند. دامپزشکان همچنین با تخلیه ترشحات عفونی از مجاری تنفسی گربه، به کنترل بیماری fip در گربه ها کمک میکنند.
انواع FIP؛ کرونای گربه به چند شکل ظاهر می شود؟
کرونا ویروس گربه ای معمولاً به دو شکل ظاهر میشود؛ حالت «خشک» و حالت «مرطوب» که حالت دوم؛ یعنی نوع مرطوب، خطرناکتر و احتمال کشنده بودن آن بیشتر است. در ادامه با هر یک از این انواع بیشتر آشنا میشوید.
اف آی پی مرطوب (Wet FIP)
در این نوع از کرونای گربه سانان، مایع اضافی در حفرههای بدن گربه مانند شکم یا قفسه سینه جمع شده و باعث تورم میشود و تنفس گربه را دشوار میکند. همچنین ضعف و بیحالی شدید، تب مزمن، کاهش اشتها و یرقان از علائم این نوع بیماری است.
اف آی پی خشک (Dry FIP)
در این حالت، مایعات در بدن جمع نمیشوند. اما گرههای لنفاوی، کلیهها، کبد و سایر اندامهای داخلی گربه، ملتهب میشوند. این شکل بیماری علائمی از جمله تشنج حیوان، عدم تعادل و ناراحتیهای چشم مانند تورم و کوری را در پی دارد. مسلما تشخیص درست نوع بیماری در کنترل آن و موارد مراقبتی مخصوص نقش مهمی دارد. در ادامه علائم مربوط به این بیماری در هر دو نوع را بیشتر بررسی میکنیم.
علائم بالینی در گربه های مبتلا به FIP
اولین علایم FIP در گربه ها ممکن است مبهم باشد یعنی با بیماری های دیگر گربه اشتباه گرفته شود. بنابراین به عنوان یک مراقب گربه باید نسبت به کوچکترین علائم حساس باشید تا در همان مراحل اولیه بیماری بتوانید نشانهها را به دامپزشک گزارش کنید. برخی از علائم اولیه عبارتاند از:
- ضعف
- بیحالی
- کاهش یا نداشتن اشتها
- کاهش وزن و تب نوسانی
معمولا پس از یک دوره چند روزه تا چند هفته سایر علائم اف آی پی نمایان میشوند. در این مرحله، بیشتر گربهها به نوع مرطوب FIP که با تجمع مایع در حفرههای بدن همراه است، مبتلا میشوند. اگر مایع در شکم جمع شود منجر به متورم شدن شکم یا حفره قفسه سینه میشود و در نتیجه تنفس را سخت میکند.
برخی از گربهها به FIP خشک که در آن مایعات چندانی جمع نمیشود یا اصلاً مایعی تجمع نمییابد، مبتلا میشوند. فرم خشک اغلب شامل التهاب شدید در یک یا چند عضو از جمله چشم، مغز، کبد، روده یا سایر اندامهای بدن است که باعث علائم بالینی میشود. اکثر گربههای مبتلا به FIP خشک، تنها علائم چشمی دارند.
در فرم مرطوب تجمع مایعات در قفسه سینه دیده میشود. در فرم خشک هم حالت بی حالی و بی اشتهایی و تب مزمن. همچنین علایم درگیری چشم به خصوص تغییر رنگ قرنیه دیده میشود و حدوداً در 25 درصد الی و 33 درصد موارد درگیریهای عصبی هم وجود دارد که بسته به این که چه نواحی درگیر شده این علایم عصبی فرق میکند ولی معمولا با عدم تعادل، نیستاگموس و گاهی هم تشنج همراه است.
یکی از علائم شایع FIP در گربهها زردی است. زردی در این بیماری به علت افزایش تعداد ماکروفاژها در بدن رخ میدهد. این ماکروفاژها گلبولهای قرمز را از بین میبرند و به اصطلاح فاگوسیتوز میکنند، که نتیجه آن بروز زردی در بدن حیوان است. در موارد شدید این بیماری، ممکن است گربه نیاز به انتقال خون پیدا کند. به خصوص اگر ما در گربه هایی با سن حدود بالای یک سال حدود دو سال زردی را ببینیم یکی از مهمترین شکها به سمت FIP خواهد رفت.
راه های تشخیص بیماری کرونا ویروس گربه
تشخیص بیماری FIP در گربهها چالشهای زیادی دارد. در این راستا، از کیتهای تشخیص سریع یا رپید استفاده میشود، اما گاهی نتایج مثبت این تستها لزوماً به معنای وجود بیماری نیست. حتی یک نتیجه مثبت پیسیآر نیز نمیتواند به طور قطع نشاندهندهی ابتلای گربه به FIP باشد، زیرا این ویروس ممکن است در بدن بسیاری از گربههای سالم بدون علائم بالینی نیز وجود داشته باشد. در برخی موارد، ویروس FIP میتواند دچار جهش ژنتیکی شود و تنها در این صورت باعث بروز علائم بالینی و بیماری در گربهها شود.
در بسیاری از موارد، کیتهای تشخیصی در چکاپهای روتین برای گربهها مورد استفاده قرار میگیرند که ممکن است باعث تشخیص اشتباه بیماری شود. برای تشخیص دقیق FIP، لازم است نتایج معاینات بالینی و آزمایشهای خون، هماتولوژی و بیوشیمی خون، و در صورت وجود مایعات در بدن، آنالیز این مایعات بهطور کامل بررسی شوند.
تجمع مایعات در فضای قفسه سینه یا شکم میتواند دلایل مختلفی از جمله نارسایی قلبی داشته باشد، بنابراین بررسی جامع مایعات و تحلیل نتایج آزمایشها میتواند به تشخیص صحیح کمک کند. به طور کلی برای تشخیص کرونا ویروس گربهها، مجموعهای از آزمایشها و ارزیابیهای بالینی لازم است؛ برخی از این آزمایشها عبارتاند از:
نوع آزمایش | توضیح |
---|---|
آزمایش CBC | بررسی کمخونی، کاهش لنفوسیتها (Lymphopenia) و افزایش سطح گلوبولینها برای ارزیابی اولیه وضعیت گربه. |
آزمایش آنتیبادیها | تشخیص آنتیبادیهای ویروس کرونا در گربهسانان از طریق تستهای سرولوژیک. |
تست PCR | یکی از رایجترین روشهای تشخیص FIP. با وجود دقت نسبتاً بالا، نتایج آن همیشه قطعی نیستند و گاهی نیاز به بررسیهای تکمیلی دارند. |
الکتروفورز پروتئینهای خون | بررسی دقیق میزان گاماگلوبولینها و نسبت آلبومین به گلوبولین؛ افزایش گلوبولین میتواند نشانهای از FIP باشد. |
آزمایش ریوالتا | در فرم مرطوب بیماری، برای مایعات تجمعیافته در بدن گربه بهکار میرود و یکی از شاخصترین روشهای کمکتشخیصی است. |
آزمایش کبد و کلیه | بررسی آنزیمها و عملکرد کبد و کلیه که ممکن است بهخصوص در فرم مرطوب به صورت ثانویه درگیر شده باشند. |
راه های انتقال کرونا ویروس در گربه ها
ویروس کرونا گربه سانان از چندین راه مختلف، منتقل میشود و میتواند به پریتونیت عفونی گربه ها تبدیل شود. در زیر به بررسی مهمترین راههای انتقال کرونای گربه ای یا FCoV میپردازیم:
- انتقال اف آی پی از طریق مدفوع
کرونا ویروس گربه سانان عمدتاً از طریق مدفوع گربههای آلوده به گربههای دیگر منتقل میشود. گربههای سالم در تماس با مدفوع آلوده یا با لیسیدن خود بعد از تماس با محیط آلوده، ویروس را به بدن خود منتقل میکنند. محیطهایی که چندین گربه در آن زندگی میکنند بیشتر در معرض شیوع ویروس قرار دارند.
- انتقال غیرمستقیم از طریق اشیا آلوده
اشیا و سطوحی که با مدفوع آلوده در تماس بودهاند؛ مانند ظرفهای غذا، بسترهای خواب و وسایل بازی، منبع خوبی برای انتقال ویروس هستند.
- انتقال FIP از طریق تنفس و قطرات بزاقی
بهعلاوه کرونا ویروس گربه سانان از طریق بزاق یا قطرات تنفسی گربههای آلوده نیز منتقل میشود. این حالت بیشتر در مکانهایی با تعداد زیادی گربه اتفاق میافتد.
- انتقال از مادر به بچه گربهها
در برخی موارد نیز گربههای مادر که آلوده هستند، ویروس را به بچهگربههای خود منتقل میکنند. این انتقال از طریق تماس مستقیم یا از طریق محیط مشترک رخ میدهد.
عوامل موثر در انتقال FIP
از جمله مهمترین عوامل موثر در مبتلا شدن گربه به FIP عبارتند از:
عامل | توضیح |
---|---|
جهش ویروس کرونا | ویروس کرونای گربهای در حالت طبیعی موجب FIP نمیشود، مگر آنکه جهش پیدا کند. این جهش معمولاً در شرایط خاصی رخ میدهد و باعث تبدیل ویروس به عامل بیماریزای FIP میگردد. |
بار ویروسی | مقدار ویروسی که وارد بدن گربه میشود در احتمال بروز بیماری مؤثر است. بار ویروسی بالا میتواند خطر ابتلا به FIP را افزایش دهد، بهویژه اگر سایر عوامل نیز مهیا باشند. |
تغذیه و شرایط نگهداری | گربههایی با تغذیه مناسب و محیط زندگی آرام، سیستم ایمنی قویتری دارند. نگهداری در مکانهای شلوغ یا پرتنش مانند پناهگاهها میتواند حساسیت به FIP را افزایش دهد. |
استرس | استرسهای محیطی یا تغییرات ناگهانی (مثل جابهجایی یا جراحی) میتوانند باعث کاهش ایمنی بدن شده و شرایط جهش ویروس را فراهم کنند. |
عوامل ژنتیکی | برخی گربهها به دلیل ویژگیهای ژنتیکی، بیشتر مستعد ابتلا به FIP هستند. این آسیبپذیری ژنتیکی در برخی نژادها بیشتر دیده میشود. |
وضعیت ایمنی بدن | اگر ایمنی سلولی بدن گربه ضعیف باشد، توانایی مقابله با ویروس جهشیافته کاهش یافته و احتمال ابتلا به FIP افزایش مییابد. |
ویروس FIP برای کدام گربه ها خطرناک تر است؟
عفونت افآیپی برای تمام گربهها خطرناک تلقی میشود؛ اما گربههای مسن به دلیل ضعیفشدن سیستم ایمنی در مقابل این عفونت آسیبپذیرتر هستند. از طرف دیگر بچهگربههای زیر ۲ سال که هنوز سیستم ایمنی بالغ و قدرتمندی ندارند نیز در صورت ابتلا به این عفونت، بیماری دشوار و خطرناکی را تجربه میکنند.
اگر متوجه بیماری مادر شدید، بچه را جدا کنید و زیر نظر بگیرید. برای کنترل و جلوگیری از بیماری از دامپزشک بپرسید که برای غذای بچه گربه از چه موادی استفاده کنید. همانطور که گفته شد عفونت FIP برای آن دسته از گربههایی خطرناکتر است که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند؛ بنابراین گربههایی که در محیطهای پراسترس زندگی میکنند به مراقبت بیشتری نیاز دارند.
مطالعات جدید نشان میدهند که بچه گربهها تا سن ۹ تا ۱۰ هفتگی در برابر ویروس کرونا مقاومت بیشتری دارند. به نظر میرسد که آنتیبادیهای مادری، که از مادر به بچه گربه منتقل میشوند، در این سن هنوز در بدن بچه گربهها وجود دارند و از آنها در برابر ویروس کرونا محافظت میکنند. در واقع، این ایمنی طبیعی به دلیل وجود این آنتیبادیها تا حدود ده هفتگی ادامه دارد و پس از این سن، با کاهش سطح آنتیبادیهای مادری، گربهها ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به FIP شوند. بنابراین، اگر علائمی مشابه بیماری FIP در بچه گربه های کمتر از ۹ تا ۱۰ هفتگی مشاهده شود، میتوان با احتمال زیاد این بیماری را رد کرد.
- FIP در هر سنی ممکن است دیده شود ولی امکان ابتلا از دو ماهگی تا دو سالگی بیشتر است و بعد از ده سالگی نیز امکان ابتلا افزایش پیدا میکند.
پیشگیری از FIP
در مورد راه های پیشگیری از بیماری کرونای گربه ها، همانطور که گفتیم کرونا ویروس گربه در هر سنی دیده میشود، اما امکان ابتلا در ۲ ماهگی تا ۲ سالگی بسیار بالاست. پیشگیری از بیماری کرونا ویروس در گربه سانان شامل اقدامات مختلفی است که به کاهش احتمال ابتلای آنها کمک میکند. در ادامه به چند راهکار مؤثر برای پیشگیری از کرونا در گربه ها اشاره میکنیم:
روش پیشگیری | توضیح |
---|---|
ضدعفونی محیط | خوشبختانه ویروس FIP، برخلاف برخی ویروسهای دیگر مانند ویروس پنلوکوپنی، مقاومت چندانی در برابر ضدعفونیکنندههای ساده ندارد و نیاز به استفاده از مواد قوی نیست. تمیز نگه داشتن محیط زندگی گربه از مهمترین اقدامات پیشگیرانه است. |
جدا نگه داشتن گربههای سالم | گربههای مبتلا باید از گربههای سالم جدا شوند، حتی اگر بیماری به شدت سایر ویروسها واگیردار نباشد. پیشگیری از تماس مستقیم اهمیت دارد. |
بهداشت محل زندگی | پاکسازی منظم سطوح، جعبه خاک و محل استراحت گربهها میتواند به کاهش بار ویروسی در محیط کمک کند. |
مراقبتهای سلامتی دورهای | چکاپهای منظم، رعایت برنامه واکسیناسیون و مشورت با دامپزشک به تشخیص زودهنگام و پیشگیری از بیماری کمک میکند. |
تقویت سیستم ایمنی | یکی از بیماری های مرتبط با استرس در گربه ها همین کرونا ویروس گربه است. کاهش استرس، رژیم غذایی مناسب و محیط آرام باعث تقویت ایمنی گربه میشود و احتمال ابتلا به FIP را کاهش میدهد. |
واکسن FIP گربه
تنها واکسنی که تا کنون برای پیشگیری از اف آی پی مجوز گرفته، واکسنی است که توسط شرکت زوتیس در آمریکا ساخته شده و به صورت داخل بینی تجویز میشود. این واکسن حدود 0 تا 75 درصد کارایی دارد، اما به اندازه واکسنهای دیگر مانند واکسن پنلوکوپنی موثر نیست. متاسفانه این واکسن در ایران موجود نیست.
بنابراین برای گربه های ایرانی باید تمهیدات ویژهای از طرف مراقبان اتخاذ شود تا در وهله اول جلوی ابتلای گربه به این ویروس گرفته شود و سپس در صورت ابتلا، درمان فوری آغاز شود تا حتی الامکان بتوان بیماری گربه را مدیریت کرد تا درد کمتری متحمل شود.
مراقبت تغذیهای از گربههای مبتلا به FIP
تغذیه در روند درمان بیماری FIP (پریتونیت عفونی گربهها) نقشی کلیدی دارد. این بیماری با تضعیف سیستم ایمنی و التهاب گسترده همراه است، بنابراین رژیم غذایی گربه مبتلا باید هم از نظر مواد مغذی و هم از نظر قابلیت هضم، استاندارد بالایی داشته باشد. هدف اصلی، تقویت بدن برای مقابله با بیماری، جلوگیری از عفونتهای ثانویه و حفظ انرژی و سلامت عمومی حیوان است.
برای گربههای مبتلا به FIP، توصیه میشود از مواد غذایی طبیعی، تازه و بهخوبی پختهشده استفاده شود. مهمترین نکات تغذیهای به شرح زیر است:
- پروتئین باکیفیت:
غذاهایی مانند گوشت مرغ، گوشت گاو یا ماهی پختهشده، منبع مناسبی از پروتئین هستند. این منابع پروتئینی به ترمیم بافتها، حفظ توده عضلانی و عملکرد سیستم ایمنی کمک میکنند. - تأمین آرژنین با گوشت قرمز:
مصرف روزانه حدود یک قاشق غذاخوری گوشت قرمز خام یا جگر – که سرشار از اسید آمینه آرژنین است – برای حفظ سلامت سلولهای ایمنی، بهویژه مونوسیتها، ضروری محسوب میشود. - ماهیهای چرب برای مقابله با التهاب:
ماهیهایی مانند سالمون یا قزلآلا که حاوی اسید چرب امگا ۳ (EPA) هستند، میتوانند به کاهش التهاب کمک کنند. با این حال، مصرف آن باید متعادل باشد و از مصرف مکملهای چربی حاوی ویتامین A بالا مانند روغن جگر ماهی پرهیز شود.
- جبران بیاشتهایی:
در صورت کاهش اشتها، میتوان غذا را با مخلوطکن به صورت پوره درآورد و با سرنگ به گربه خوراند. گاهی اضافه کردن مقدار کمی آب مرغ یا گوشت خانگی نیز به افزایش اشتها کمک میکند. - تأمین ویتامین B12:
تزریق زیرجلدی B12 به صورت هفتگی توصیه میشود. این ویتامین به افزایش تولید گلبول قرمز، بهبود عملکرد سیستم عصبی، سلامت دستگاه گوارش و متابولیسم کمک میکند.
منبع طبیعی B12 شامل گوشت، تخممرغ، ماهی و جگر است، اما در دوره ابتلا، استفاده از مکمل نیز مفید خواهد بود. - انتخاب نوع غذا:
غذای خشک (کیبل) معمولاً نسبت به غذای مرطوب برای جلوگیری از تجمع پلاک و کاهش خطر عفونتهای دهانی ترجیح داده میشود. البته اگر گربه مشکل گوارشی داشته باشد یا دندانهای ضعیفی داشته باشد، غذای نرمتر ممکن است مناسبتر باشد.
در کنار تغذیه، محیط زندگی گربه باید آرام، استریل و بدون استرس باشد. کنترل دقیق شرایط محیطی، نظافت منظم ظروف غذا و آب، و حذف محرکهای استرسزا میتواند در افزایش شانس بهبودی بسیار مؤثر باشد.
شیوع پریتونیت عفونی گربه
بیماری FIP یکی از بیماریهای ویروسی مهم در گربههاست و شیوع آن در سالهای اخیر در حال افزایش است. این افزایش شیوع به دلایلی از جمله تکثیر نژادهای خالص که باعث کاهش تنوع ژنتیکی و تضعیف سیستم ایمنی میشود، و همچنین نگهداری گربهها در محیطهای بسته و پرجمعیت که امکان تماس با مقادیر بالای ویروس موجود در مدفوع را افزایش میدهد، ارتباط دارد.
آیا باید گربه مبتلا به FIP را یوتانایز کرد؟
تصمیم در مورد یوتانایز گربه مبتلا به FIP باید بر اساس کیفیت زندگی حیوان گرفته شود؛ نه صرف وجود بیماری. با پیشرفتهای دارویی، شانس درمان و بهبودی گربههایی با فرم مرطوب یا خشک FIP افزایش یافته، اما در صورت پیشرفت شدید بیماری و درد مداوم، یوتانایز ممکن است گزینهای انسانی و مهربانانه محسوب شود کارشناسان عموماً توصیه میکنند وقتی روزهای خوب کمتر از روزهای بد شده و گربه نشانههایی مثل تنفس دشوار، درد کنترلنشده، بیتعادلی و بیمیلی شدید به غذا از خود نشان میدهد، باید با دامپزشک درباره euthanasia گفتگو کرد . برخی اوقات این تصمیم در نهایت میتواند از ادامه رنج و کاهش کیفیت زندگی گربه جلوگیری کند.
خلاصه مطلب
بیماری پریتونیت عفونی گربه سانان (FIP) با عامل ویروس کرونا گربه سانان یکی از جدیترین و کشندهترین بیماریها در بین این حیوانات است. این بیماری عمدتاً گربههای جوان و دارای سیستم ایمنی ضعیف را تحتتأثیر قرار میدهد و به دو نوع مرطوب و خشک تقسیم میشود که هر یک علائم متنوع و خاصی را ایجاد میکنند.
تشخیص پریتونیت عفونی گربه ها اغلب چالشبرانگیز است. اما با انجام آزمایش در آزمایشگاه بیمارستان دامپزشکی مرکزی میتوان ابتلای حیوان به این بیماری را تشخیص داد.
یکی از پرسشهای متداول درباره سرایت بیماری FIP این است که آیا گربه مبتلا به FIP میتواند این بیماری را به گربههای سالم منتقل کند؟ در منابع علمی آمده است که این بیماری به اندازهای که تصور میشود مسری نیست و عوامل متعددی باید در کنار هم حضور داشته باشند تا ویروس کرونا گربهای (Feline Coronavirus) به FIP تبدیل شده و به گربه سالم سرایت کند.
پیشگیری از اف آی پی گربه با رعایت بهداشت محیط، جلوگیری از تماس با گربههای آلوده، معاینات منظم دامپزشکی در بیمارستان، کاهش استرس و تقویت سیستم ایمنی گربهها به میزان زیادی محقق میشود.
باوجوداینکه درمان قطعی برای ویروس fip در گربه سانان وجود ندارد، اما درمانهای حمایتی و استفاده از داروهای ضد ویروس به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی گربههای مبتلا به اف آی پی کمک میکند.
برای دریافت خدمات در مواجه با این بیماری میتوانید از دامپزشکان بیمارستان دامپزشکی مرکزی کمک بگیرید. خدماتی همچون معاینات منظم، انجام واکسیناسیون، انجام آزمایشها و درمانهای حمایتی در این بیمارستان تحتنظر دامپزشکان مجرب انجام میشود.
سوالات متداول
آیا اف آی پی از گربه به انسان منتقل می شود؟
خیر اف آی پی جزو بیماری های مشترک گربه و انسان نیست و برای انسان خطری ندارد.
علت ابتلای گربهها به FIP چیست؟
بیماری FIP ناشی از عفونت ویروسی کرونای گربه است. برخی از گونههای این ویروس میتوانند جهش پیدا کرده و به نوعی خطرناکتر برای ایجاد FIP تبدیل شوند.
چگونه گربهها به ویروس اف ای پی مبتلا میشوند؟
گربهها معمولاً از طریق تماس دهانی با مدفوع آلوده به ویروس کرونا مبتلا میشوند. این ویروس در دمای سرد میتواند برای ماهها باقی بماند و بهطور محدود از طریق لباس یا اشیاء منتقل شود.
آیا همه عفونتهای کروناویروس گربه به FIP تبدیل میشوند؟
خیر، بیشتر عفونتهای کروناویروس گربهسانان خوشخیم هستند. اما در برخی گربهها ممکن است ویروس جهش یابد و باعث ایجاد FIP شود.
علائم بالینی بیماری FIP در گربه ها چیست؟
گربههای مبتلا به FIP معمولاً ضعف، بیحالی، کاهش اشتها، کاهش وزن و تب نوسانی نشان میدهند. در ادامه ممکن است به شکل «مرطوب» با تجمع مایع یا «خشک» با التهاب در اندامها مبتلا شوند.
آیا آزمایش خون در تشخیص FIP مؤثر است؟
آزمایش خون در تشخیص اف ای پی گربه کمک میکنند اما قطعی نیست. مثبت بودن آزمایش میتواند احتمال FIP را تقویت کند ولی بهتنهایی کافی نیست.
چه سنی برای گربهها خطر بالاتری برای ابتلا به FIP دارد؟
بیشتر گربههای مبتلا بین 3 ماه تا 2 سال سن دارند، هرچند گربهها در هر سنی میتوانند به FIP مبتلا شوند.
کدام گربهها بیشتر مستعد ابتلا به FIP هستند؟
گربههای زندگیکرده در خانههای چندگربهای، پناهگاهها و آنهایی که تحت استرس، جراحی یا عفونت همزمان قرار دارند، بیشتر مستعد FIP هستند.
آیا درمانی برای FIP گربه وجود دارد؟
داروی قطعی خیر اما داروی Remdesivir گاهی استفاده میشود و گزینههای جدیدی مثل جی اس هم در دست توسعه هستند.
آیا واکسنی برای FIP وجود دارد؟
واکسنهایی برای کمک به پیشگیری از بیماری FIP توسعه یافتهاند اما به دلیل ویژگیهای خاص ویروس و احتمال وقوع عفونت پیش از واکسیناسیون، موفقیت آنها قطعی نیست.
آیا گربههای دیگر خانه در معرض خطر FIP هستند؟
گربههای دیگر خانواده ممکن است در معرض خطر ویروس کرونا گربه باشند. بهتر است برای کاهش احتمال انتشار ویروس، از ورود گربه جدید تا یک ماه پس از مرگ گربه مبتلا جلوگیری کنید.
16 دیدگاه
اف ای پی کشنده است همیشه؟ من شنیدم داروش اومده…
ما گربه مبتلا به fip رو با داروی رمدیسیور درمان کردیم با 85 روز تزریق به صورت بیست و چهار ساعته و الان کاملا سالم و سرحاله
من میخاستم گربمو ببرم تست fip پرسیدم گفتن همچین تستی نداریم مگه میشه نداشته باشید پس از کجا تشخیص میدین
واکسن برای اف ای پی وجود داره؟
سلام. گزارش سال 2000 انجمن آمریکایی پزشکان گربه و پانل مشاوره آکادمی پزشکی گربه در مورد واکسنهای گربه بیان میکند که «در حال حاضر، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه واکسن باعث ایجاد حفاظت بالینی مرتبط میشود، وجود ندارد و استفاده از آن توصیه نمیشود».
خونه ام رو چطوری از این ویروس پاک کنم؟ دوست من گربه اش رو آورد مهمانی ما یه ماه بعد فهمیدیم گربه اش در اثر این ویروس مرده
ویروس از طریق مدفوع منتقل می شود و شواهد وجود دارد که نشان می دهد می تواند از طریق بزاق منتقل شود. اگر گربه ای در خانه شما مبتلا به ویروس کرونا یا FIP است، جعبه های بستر باید با ترکیبی از سفید کننده و آب داغ استریل شوند یا با جدید جایگزین شوند. کاسه های غذا و آب، اسباب بازی ها و تخت ها باید کاملا شسته یا تعویض شوند. اقلام بزرگتر را می توان با 24 ساعت قرار دادن در زیر نور مستقیم خورشید ضد عفونی کرد. کفپوش سخت باید با سفید کننده/آب داغ کاملاً تمیز شود. سطوح نرم مانند فرش یا مبلمان روکش شده باید با بخار تمیز شوند.
متاسفانه گربه ما با این بیماری از دست رفت دو ماه پیش حالا میخوام یک گربه جدید بیارم لطفا راهنمایی ام کنید که کی بیارمش ؟
من مشکوکم که گربه ام اف ای پی داره باید ببرم واکسن بزنم؟
گربه من دچار اف ای پبه و عقیم نشده. کی میتونم ببرمش برای عمل ؟
در حالت ایدهآل، روشهای جراحی باید به تعویق بیفتند یا از آنها اجتناب شود، زیرا به سیستم ایمنی گربه فشار وارد میکنند.
با سلام
چه غذایی برا بیماران اف ای پی با علایم گوارشی مفیده؟
سلام خسته نباشید گربه من یک ماه هست مبتلا به اف ای پی خشک شده و متاسفانه پزشک ها دیر فهمیدن الان ۵روز درمان شروع کردیم و چند روز قبل درمان پاهاش گرفته الان یکی از پاهاش و میکشه بهتر نشده و من فکر میکنم یکی از پاهاش بد تر شده میترسم آسیب جدی باشه و باز هم دیر متوجه بشن به نظر شما دلیل چی هست و این که خوب میشه ؟
سلام وقت بخیر
کار خاصی نیاز نیست انجام بشه
فقط درمان اختصاصی اف آی پی رو انجام بدید
یه گربه نر یک ساله خیابونی توی حیاط ما زندگی می کنه که هیچ وقت دامپزشک نرفته بود. حدود یک ماه ونیم پیش ناگهانی شکمش بزرگ شد و به تدریج بزرگتر هم شد. الآن خیلی بزرگه. دامپزشک بردمش گفتن که شاید توده یا اف آی پی داره و اول باید سونوگرافی بشه که من اقدامی نکردم. تنفسش هم یه مقدار سخت شده و یبوست هم داره اما بعد این مدت هنوز اشتهای خوبی داره. با وجود اشتهای خوب ممکنه اف آی پی داشته باشه؟
سلام وقت بخیر
بله با وجود اف آی پی ممکنه بچه اشتها هم داشته باشه
حتما سونوگرافی و آزمایش خون کامل انجام بسه