سرطان اغلب منجر به تشکیل تودهای غیرعادی از بافت (تومور) بدون هدف میشود، هرچند که انواعی از سرطان وجود دارند که تومور ایجاد نمیکنند. سلولهای سرطانی سریعتر از سلولهای طبیعی رشد میکنند، هماهنگی ندارند و اغلب اگر درمان نشوند، به رشد خود ادامه میدهند.
انواع مختلفی از سرطان وجود دارد؛ هر سلولی در بدن میتواند به سلول سرطانی تبدیل شود. سرطانها بر اساس بافتهایی که از آنها منشأ میگیرند (مثل عضله، پوست، ارگان) طبقهبندی میشوند. تومورها میتوانند خوشخیم (غیرسرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند. تومورهای خوشخیم به صورت محلی و به طور یکنواخت و صاف رشد میکنند، در حالی که سرطانهای بدخیم ممکن است به بافتهای اطراف حمله کنند یا حتی به مناطق دورتر گسترش یابند. یکی از ویژگیهای برجسته تومور بدخیم توانایی آن در متاستاز دادن است. این زمانی است که سلولهای سرطانی از محل اولیه خود جدا شده و به مناطق دیگر بدن سفر میکنند و به بافتهای غیرمرتبط با محل اصلی سرطان میچسبند.
هیچ پاسخ قاطعی برای این که چرا برخی حیوانات به سرطان مبتلا میشوند وجود ندارد. حدود یک چهارم سگها به سرطان مبتلا میشوند و این نرخ برای گربهها نیز مشابه است. سرطان علت اصلی مرگ در حیوانات خانگی مسن است.
آیا سرطان قابل درمان است؟
در مواردی تومورهای بدخیم و همچنین خوشخیم با جراحی درمان میشوند. با این حال، در بیشتر موارد سرطان بدخیم، درمان دائمی ضرورتاً ممکن یا حتی هدف نیست. به جای آن، هدف این است که بهترین کیفیت زندگی را برای حیوان خانگی شما به مدت طولانیترین ممکن فراهم کنید. درمان نباید بدتر از بیماری باشد. برخی حیوانات، حتی آنهایی که به سرطانهای تهاجمیتر مبتلا هستند، ممکن است با درمان دورههای طولانی بهبودی (ناپدید شدن سرطان قابل تشخیص) را تجربه کنند، اما سرطان در نهایت باز میگردد.
چه عواملی باعث سرطان می شوند؟
سرطان نتیجه آسیب ژنتیکی به سلولها است. سلولها دارای ژنهایی (DNA) هستند که به آنها میگویند چه زمانی رشد کنند، تقسیم شوند، کار کنند و بمیرند. سلولهای طبیعی از یک فرآیند منظم پیروی میکنند و وقتی که پیر میشوند و میمیرند، جایگزین میشوند. این فرآیند میتواند توسط عواملی مثل تابش، مواد شیمیایی، هورمونها یا عفونتها که باعث غیرعادی شدن سلولها میشوند، مختل شود. سرطان زمانی توسعه مییابد که سلولهای غیرعادی، پیر یا آسیبدیده زنده بمانند و تکثیر یابند در حالی که باید میمردند و با سلولهای طبیعی جایگزین میشدند. اگر سلولهای غیرعادی بدون توقف تقسیم شوند و تکثیر یابند، میتوانند تومورها را تشکیل دهند. سرطانها میتوانند سلولهایی را آزاد کنند که در خون به طور آزادانه در سراسر بدن گردش میکنند.
همه پستانداران دارای محافظتهای ایمنی برای جلوگیری یا تعمیر آسیبهای سلولی هستند. با این حال، این مکانیسمهای حفاظتی کامل نیستند. برخی افراد دارای نقصهایی در دفاعهای خود هستند که منجر به وقوع بیش از حد انتظار سرطان میشود. برخی از این نقصها در هنگام تولد وجود دارند؛ به عنوان مثال، برخی از سگهای نژاد خالص تمایل وراثتی به توسعه انواع خاصی از سرطان دارند. نقصهای دیگر در طول زمان توسعه مییابند. در برخی موارد، مکانیسمهای حفاظتی نمیتوانند با آسیبهای بیش از حد از عوامل خارجی (یعنی محیطی) مقابله یا آنها را تعمیر کنند. مهم نیست که نقص چیست، همه منجر به جهشها میشوند.
چرا حیوانات خانگی به سرطان مبتلا می شوند؟
عوامل زیادی وجود دارد که میتوانند در توسعه سرطان تأثیر بگذارند، اما نمیتوان به طور واقعی دانست که چرا برخی به سرطان مبتلا میشوند و دیگران نه.
در برخی موارد، قرار گرفتن در معرض کارسینوژنهای شناختهشده (عوامل سرطانزا) مثل نور خورشید، مواد شیمیایی و دود سیگار میتواند نقشی ایفا کند. در موارد دیگر، به ویژه با برخی نژادها (مثل گلدن رتریورها، دوبرمنها، ژرمن شپردها، برنسی مانتن داگها و باکسرها)، حساسیت ژنتیکی به سرطان وجود دارد. برخی سرطانها به چاقی، عفونت و التهاب مرتبط هستند و برخی نیاز به هورمونها دارند تا توسعه یابند و باقی بمانند. اگر سلولها در طی زندگی حیوان بیشتر و بیشتر تقسیم شوند، احتمال رخ دادن یک خطا (جهش) در طی این تقسیمات سلولی افزایش مییابد. نتیجه این است که وقوع سرطان با افزایش سن افزایش مییابد.
آیا سرطان در حیوانات خانگی مسری است؟
در بیشتر موارد، پاسخ منفی است (استثنائاتی مثل تومور مقاربتی قابل انتقال در سگ ها یا TVT وجود دارد). با این حال، برخی ویروسها و میکروارگانیسمهای دیگر میتوانند باعث سرطان در حیوانات شوند. حیوانات ممکن است از مادر خود قبل یا در طول تولد، از طریق تماس مستقیم با سایر حیوانات همنوع، یا از طریق نیش حشرات ناقل (مثل ککها یا کنهها) به یکی از این عوامل آلوده شوند.
علائم بالینی سرطان چیست؟
مشهودترین علامت بیشتر سرطانها یک توده است که به طور مداوم بزرگ میشود. این توده ممکن است زخمی شود، خونریزی کند، یا سایر اثرات فیزیکی (مثل فشار و جابهجایی بافتهای اطراف) ایجاد کند. از آنجا که سرطان میتواند در هر سلولی در بدن توسعه یابد، سرطانهای داخلی میتوانند شناسایی سختتری داشته باشند. کاهش وزن غیرقابل توضیح و مزمن میتواند علامت مهمی از سرطان باشد. سایر علائم سرطان میتوانند خونریزی غیرعادی، استفراغ یا اسهال غیرقابل توضیح، غدد لنفاوی متورم، سرفه و لنگی باشند. بوی بد دهان یا تغییر در الگوهای خوردن میتواند علامت سرطان دهانی باشد.
سرطان در حیوانات خانگی چگونه تشخیص داده می شود؟
دامپزشک ممکن است بر اساس علائم بالینی به سرطان مشکوک شود. رادیوگرافی (اشعه ایکس) ممکن است در تشخیص تومورهای داخلی و متاستازها مفید باشد. آزمایشهای خونی میتوانند به تشخیص برخی تومورها کمک کنند. برای شناسایی اکثر انواع تومورها، لازم است نمونهای از تومور گرفته شود. بسته به نوع تومور مشکوک، دامپزشک شما ممکن است این نمونه را از طریق آسپیراسیون سوزنی دقیق (FNA)، بیوپسی بافت یا برداشتن کامل تومور به دست آورد. در برخی موارد، ممکن است جراحی اکتشافی یا هدایت شده با سونوگرافی لازم باشد.
در بسیاری از موارد، سادهترین روش، FNA (برداشتن سلولهای تومور با سرنگ و سوزن) تومور برای سیتولوژی (بررسی میکروسکوپی) است. FNA نیاز به بیهوشی عمومی یا جراحی ندارد. برخی تومورها میتوانند با دقت با سیتولوژی تشخیص داده شوند. با این حال، در اکثر موارد، باید نمونهای از بافت برای تشخیص دقیق و قابل اعتماد بررسی شود. دامپزشک شما نمونه را به یک آزمایشگاه تخصصی برای بررسی توسط یک آسیبشناس دامپزشکی ارسال خواهد کرد. بررسی میکروسکوپی بافت، هیستوپاتولوژی نامیده میشود. گزارش هیستوپاتولوژی معمولاً نشان میدهد که آیا تومور خوشخیم یا بدخیم است.
بدخیمی اغلب با نامهایی که به -کارسینوما یا -سارکوما ختم میشوند توصیف میشود. اینها همراه با منبع یا نوع تومور، درجه (چقدر تهاجمی به نظر میرسد تحت میکروسکوپ) و مرحله (چقدر گسترش یافته است)، نشان میدهند که سرطان چگونه احتمال دارد رفتار کند.
چه نوع درمان هایی در دسترس هستند؟
معمولترین و اغلب مؤثرترین درمان، جراحی برای برداشتن تومور است. سایر درمانها ممکن است برای تومورهایی که خیلی بزرگ یا خیلی متعدد برای برداشتن هستند، در مکانهای غیرقابل دسترسی قرار دارند، و برای انواع غیر توموری سرطان (مثل لوسمی) در نظر گرفته شوند. این درمانها شامل شیمیدرمانی، ایمونوتراپی و پرتودرمانی میشوند و معمولاً در مراکز تخصصی انجام میشوند.
شیمی درمانی، ایمونوتراپی و پرتودرمانی برای همه انواع سرطان مناسب نیستند و ممکن است عوارض جانبی قابل توجهی داشته باشند. تقریباً 85٪ از حیواناتی که شیمیدرمانی انجام میدهند، از آن عوارض جانبی نخواهند داشت. اما آنهایی که این عوارض را تجربه میکنند، معمولاً میتوانند به صورت علامتی با داروها درمان شوند و این عوارض معمولاً کوتاه مدت هستند. کمتر از 5٪ از حیواناتی که شیمیدرمانی انجام میدهند، نیاز به بستری شدن به دلیل عوارض نامطلوب خواهند داشت. بیشتر حیواناتی که قبل از شیمیدرمانی بیمار احساس میکنند، بعد از دریافت درمان بهتر میشوند (به ویژه حیواناتی که به لنفوم مبتلا هستند).
اگر علائم مشکوکی در سگ و گربه خود مشاهده کردید با شمارههای مندرج در سایت تماس بگیرید تا برای ویزیت حضوری راهنمایی شوید.
منبع: vcahospitals